Συλλογη Βερναρδακη

Ο Δημήτριος Βερναρδάκης γεννήθηκε στην Αγία Μαρίνα της Μυτιλήνης το 1833 από πατέρα Κρητικό, τον Νικόλαο, και μητέρα Μυτιληνιά τη Μελισσηνή Τραντάλη από τη Γέρα. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα με ποιήματα και μελέτες γύρω από το γλωσσικό πρόβλημα. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία και επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1861 διορίστηκε Καθηγητής Γενικής Ιστορίας και Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στα μαθήματά του προσερχόταν ασυνήθιστα μεγάλο και ευρύ ακροατήριο, αλλά οι διαλέξεις του έγιναν αιτία να οξυνθούν οι ενδοπανεπιστημιακές αντιζηλίες, που οδήγησαν τον Δημ. Βεναρδάκη σε παραίτηση το 1869. Έκτοτε, και με εξαίρεση τα έτη 1882-1883 που δίδαξε πάλι στο Πανεπιστήμιο, έζησε στη Μυτιλήνη όπου και πέθανε το 1907.

Η ιστορία της Δ.Κ.Β. Μυτιλήνης συνδέεται άμεσα με την προσωπική βιβλιοθήκη του ακαδημαϊκού Δημητρίου Βερναρδάκη. Το 1907, όπως μας πληροφορεί ο Όμηρος Κοντούλης στην εφ. Δημοκράτης με ημερομηνία 29-05-2000, ο Βερναρδάκης κληροδοτεί, με όρο που περιλαμβάνεται στη διαθήκη του, την πλούσια βιβλιοθήκη του για ίδρυση Δημοτικής Βιβλιοθήκης και ταυτόχρονα παραχωρεί το δικαίωμα στον αδελφό του Γρηγόριο να κρατήσει προσωρινά όσα βιβλία χρειάζεται. Η προσπάθεια πολλών λεσβίων να πραγματοποιήσουν τη θέληση του Βερναρδάκη για δημιουργία δημοτικής βιβλιοθήκης συναντά πολλά εμπόδια μέσα στα επόμενα χρόνια. 30 χρόνια μετά τον θανάτό του εξακολουθεί να μην έχει τακτοποιηθεί το ζήτημα της βιβλιοθήκης του Βερναρδάκη. Από τον τοπικό τύπο πληροφορούμαστε το Μάιο του 1938, ότι η βιβλιοθήκη πρέπει πια να περάσει στην κυριότητα του Δήμου Μυτιλήνης και να αποτελέσει τον πυρήνα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, με την ταυτόχρονη μεταφορά των βιβλίων από τα υπόγεια του Γυμνασίου Μυτιλήνης που φυλάσσονταν ως τότε σε άλλο χώρο, ώστε να μη κινδυνεύουν από φυσική φθορά. Με πρωτοβουλία του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ Μυτιλήνης, μέρος των βιβλίων μεταφέρεται τελικά από το Γυμνάσιο Μυτιλήνης στο κτίριο της οδού Σμύρνης (σημερινό κτίριο βιβλιοθήκης) και συγκροτείται επιτέλους η Δημοτική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης.

Η Βιβλιοθήκη Βερναρδάκη, αποτελεί σήμερα ιδιαίτερη συλλογή της Δ.Κ.Β. Μυτιλήνης, όπου μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται βιβλία κλασικής φιλολογίας, οι πρώτες μελέτες και διδακτορικές διατριβές από πανεπιστήμια της Γερμανίας για αρχαίους έλληνες συγγραφείς καθώς και λεξικά εκδόσεων Λειψίας, Βενετίας, Παρισίων, Οδυσσού κ.λπ., που χρονολογούνται από τον 16ο έως τις αρχές του 20ού αιώνα. Στη συλλογή περιλαμβάνονται επίσης, βιβλία με θεατρικά έργα, αφού η συμβολή του Βεναρδάκη στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας του ελληνικού θεάτρου του 19ου αι. υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική. Η συλλογή δεν είναι πλήρως καταγεγραμμένη και η πρόσβαση στα τεκμήρια γίνεται κατόπιν συνεννοήσεως με το προσωπικό της βιβλιοθήκης και βάσει τα όσα ορίζει ο Κανονισμός Λειτουργίας της βιβλιοθήκης.